BRAMA, Ukraina, USA 2017
reż. Wołodymyr Tychyj
Obsada: Irma Witowska, Witalina Bibliw, Jarosław Fedorczuk
Komediodramat „Brama” opowiada o rodzinie, która wbrew zakazom władz mieszka w wysiedlonej po katastrofie strefie czarnobylskiej. Głową rodziny jest Baba Prisia, która zadaje się z rusałkami, czasami posila się halucynogennymi grzybkami i jakoś podczas II wojny światowej zdołała ukatrupić dwunastu esesmanów. Razem z nią mieszkają wnuk Wowczyk i chorobliwa córka Sława, którą zostawił mąż. Nieoczekiwanie ich spokojne życie dobiega końca – baba Prisia otrzymuje mistyczną wiadomość o zbliżającej się katastrofie, której należy zapobiec.
Film powstał na podstawie sztuki znanego ukraińskiego dramatopisarza Pawła Arje „Na początku i na końcu czasów”, która odniosła sukces na deskach wielu teatrów na Ukrainie, a także w Rosji i Polsce (Teatr Ludowy w Krakowie). Reżyser „Bramy” tak charakteryzuje wyjątkowość tego obrazu: „Nasz film to nietypowe spojrzenie na Czarnobyl. Zazwyczaj na awarię elektrowni jądrowej patrzy się przez pryzmat statystyki: ile było ofiar, jaka była skala zachorowań. Nie było natomiast próby głębszego wniknięcia w psychikę tych, którzy przeżyli tragedię. Pokazujemy, co stało się z ludźmi, którzy znaleźli się w epicentrum katastrofy nie tylko ekologicznej, ale i kulturowej. Jak to wpłynęło na ich życie, zmieniło otaczający świat. Bohaterowie filmu są jednocześnie komiczni i tragiczni”. Z kolei krytyk Ihor Hrabowycz podkreśla: „Pomimo trudnego i kontrowersyjnego tematu, film jest na ogół optymistyczny i pełen swoistego poczucia humoru”.
